Sommige mensen willen niet verduurzamen omdat de grote jongens dat ook niet zouden doen, en daar sta je toch maar machteloos tegenover.
Of die grote jongens helemaal niks doen, is onwaarschijnlijk, maar we kunnen ze ook nog eens stimuleren op het goede pad te komen. Ook daarom is er geen reden om niet ook zelf te verduurzamen.
De eerste drie manieren
We kunnen als kiezer de grote vervuilers stimuleren te verduurzamen door op een hiervoor goede politieke partij te stemmen.
We kunnen ook protesteren. Greta Thunberg heeft laten zien dat je daarmee mensen kunt mobiliseren.
We kunnen ook als consument niets meer van de ergste klimaatschaders kopen.
Maar er is nog een vierde en een vijfde manier om grote vervuilers op het goede spoor te helpen.
Shell
Laten we Shell als voorbeeld nemen. Waarom Shell? Omdat het wereldwijd twee keer zoveel CO2 uitstoot als heel Nederland samen. En omdat het zich niet bovenmatig inspant om dat te veranderen.
En omdat het met de andere grote oliemaatschappijen tegen beter weten in de invloed van fossiele brandstoffen op ons klimaat heeft gebagatelliseerd.
Hun tactiek was (en deels is) om onzekerheid te zaaien: ‘niet bewezen is dat..’ Ze hebben zich hierbij door de tabaksindustrie laten inspireren.
Die beweerde tegen beter weten in dat het helemaal niet zeker is dat nicotine verslavend is. En dat nog niet bewezen is dat roken zeer schadelijk voor de gezondheid is.
Ook de Russen passen deze tactiek vaak toe, onder meer om hun verantwoordelijkheid voor het neerhalen van de MH17 te ontkennen.
Meer dan een halve eeuw kennis
Het waren juist de grote oliemaatschappijen die eerder en beter dan wie ook op de hoogte blijken te zijn geweest van de gevolgen van de verbranding van fossiele brandstoffen voor het klimaat.
Zo toonde al in 1957 een onderzoek van de voorloper van Exxon het verband aan tussen de verbranding van fossiele brandstoffen en klimaatverandering.
Inmiddels zijn diverse voorbeelden van deze kennis aan het daglicht gekomen, met mogelijk vergaande juridische gevolgen.
Zo zette in 1959 de vader van de waterstofbom Edward Teller op een congres van de olieindustrie uiteen dat het broeikaseffect de temperatuur tussen 1 en 5 graad zou doen stijgen met rampzalige gevolgen.
In 1968 concludeerde het Stanford Research Institute in een onderzoek in opdracht van de Amerikaanse olie-industrie dat de uitstoot van CO2 drastisch omlaag moest en dat de fossiele brandstoffen het hoofdprobleem waren.
In 1977 wees de chef wetenschap van Exxon Mobil er op dat er in de wetenschap consensus bestaat over het feit dat de fossiele brandstoffen het klimaat aantasten.
Om enkele voorbeelden te noemen.
Zelfs nog in 1991 zette Shell in een instructiefilmpje de opwarming van de aarde door de verbranding van fossiele brandstoffen uiteen.
Desinformatiecampagne
Voor de oliemaatschappijen was dit echter geen reden om het roer om te gooien en veel meer in de winning van duurzame energie te gaan investeren en die ook te promoten.
Integendeel. Ze zijn gewoon doorgegaan met zoveel mogelijk olie te verkopen en uit de grond te halen. En ze betaalden (pseudo)deskundigen om de klimaatproblematiek te ontkennen of bagatelliseren. Daarvoor hebben ze de ‘Global Climate Coalition’ in het leven geroepen.
De klimaatsceptici zijn daar ingetrapt. Terwijl die juist dachten en denken zich niets door de elite wijs te laten maken, worden ze door de rijksten van de wereld voor hun karretje gespannen. Erg grappig als het niet zo treurig zou zijn.
Tegelijkertijd wijzen de oliemaatschappijen alle verantwoordelijkheid voor de klimaatcrisis van de hand. Het komt allemaal door de consument, die is de dader, zeggen ze. Ook dat argument hebben ze van de tabaksindustrie overgenomen.
Van drugshandelaren hebben ze de redenering dat als zij al die CO2 niet zouden uitstoten, een ander dat wel zou doen.
De vierde weg: aanklagen
De stad New York heeft Shell, BP, Chevron, Exxon Mobil en Conoco Phillips in 2018 voor de rechter gesleept met een schadeclaim voor de schade die de stad door de klimaatverandering lijdt.
De federale rechter heeft de stad echter onontvankelijk verklaard. Het zou om een politieke, en geen juridische zaak gaan.
Maar dit heeft anderen niet ontmoedigd om naar de rechter te stappen. Wereldwijd lopen er inmiddels tientallen rechtszaken.
Justitie in New York onderzoekt de mogelijkheid om Exxon Mobil aan te klagen voor misleiding van de aandeelhouders over het klimaat.
In Nederland loopt een door Milieudefensie aangespannen rechtszaak tegen Shell, gesteund door 17.379 eisers en zes andere organisaties.
De vijfde weg: aandeelhouder worden
We kunnen dus, als we dat willen, ook meedoen aan rechtzaken. Dat is de vierde manier om Shell tot fatsoenlijk gedrag te brengen. Maar er is nog een vijfde weg: (mede)aandeelhouder worden.
De voormalig journalist Mark van Baal heeft daarvoor gekozen en heeft daarvoor ‘Follow this’ opgericht. Follow this laat als aandeelhouders steeds een resolutie op de agenda van de aandeelhoudersvergadering zetten met een oproep om meer voor het klimaat te gaan doen.
De top van het bedrijf ontraadt haar onwelgevallige resoluties elke keer, waarna 99,9% van de aandeelhouders tegen stemt. Mark van Baal heeft inmiddels echter al 14% van de aandeelhouders meegekregen, waar onder Nationale Nederlanden, Achmea en Aegon (het ABP niet).
En dat maakt de Shell-directie toch enigszins ongerust. Mede daarom is ze onder meer uit de Amerikaanse olielobbyclub gestapt.
Wat kan ik doen?
We kunnen dus veel doen om Shell te helpen op het goede spoor te komen. Shells gedrag kan dan ook geen reden zijn om niet ook zelf te verduurzamen.
Ook activistisch aandeelhouder worden? Kijk dan eens op www.follow-this.org.
Milieudefensie steunen in haar rechtszaak tegen Shell? Ga dan naar de website van deze organisatie.
Geef als eerste een reactie