Dat vliegen zo overdreven goedkoop is, komt onder meer doordat de brandstof, kerosine, is vrijgesteld van btw en accijnzen. Het wegverkeer betaalt op diesel nu 53% belasting: 17% btw, 36% accijns. Het vliegverkeer betaalt niets.
Tot de belastingvrijstelling is in 1944 besloten in het verdrag van Chicago, om het vliegverkeer te stimuleren, om de volken dichter bij elkaar te brengen. Toen er nog nauwelijks gevlogen werd, en niemand van de opwarming van de aarde had gehoord.
Door deze gekkigheid subsidiëren we een reis Schiphol – New York en terug met bijna € 300 per passagier. En Eindhoven – Barcelona – Eindhoven met € 37.
Hierdoor lopen we als Nederlandse samenleving jaarlijks 3,5 miljard aan belastinginkomsten mis.
Daarom is het gejammer van de vliegtuigsector nogal lachwekkend over de vliegtaks van € 7 die ‘Den Haag’ per vlucht wil invoeren, bij voorkeur in heel Europa. Duitsland, Oostenrijk, Noorwegen, Zweden, Frankrijk, Italië en Groot-Brittannië hebben al zo’n taks of zijn bezig hem in te voeren.
Grote milieu- en klimaatschade
Erger dan de gederfde belastinginkomsten is dat het vliegverkeer verantwoordelijk is voor 6 á 7 procent van alle CO2-uitstoot. De totale invloed op het klimaat is 2 tot 5 keer hoger. Van de stikstofoxide neemt de luchtvaart 15% voor zijn rekening. En naarmate andere sectoren verder verduurzamen, nemen die percentages toe.
De ontbrekende belastingheffing is hiervan een van de oorzaken.
Zowel het Akkoord van Parijs als het Nederlandse klimaatakkoord gaan ervan uit dat alle sectoren van de samenleving hun CO2-uitstoot met 95% terugbrengen. Bij de luchtvaart is dat nog ver buiten zicht.
Wie is verantwoordelijk?
Het binnen-Europese vliegverkeer valt sinds 2012 onder het Europese CO2-emissiesysteem EMS.
Mondiaal ziet de internationale luchtvaartorganisatie ICAO van de VN op een goed burgerluchtverkeer toe. Het heeft een verdere klimaatneutrale groei als doel gesteld, want de groei van de luchtvaart moet door. En een reductie van de uitstoot in 2030 ten opzichte van 2005 met vijftig procent.
Elektrisch vliegen is vooralsnog onmogelijk, door de enorme accu’s die daarvoor nodig zouden zijn. CO2-neutrale kerosine kan wel helpen.
Daarnaast wil de ICAO de klimaatneutraliteit bereiken met compensatie-projecten, zoals de aanplant van bossen. Tot 2027 kunnen vliegmaatschappijen hieraan vrijwillig meedoen, daarna wordt het verplicht.
Uiteraard zijn critici daar negatief over. Ook negatief zijn ze over de CO2-compensatieprojecten van de ICAO.
Er is aanzienlijk meer vertrouwen in de effectiviteit van het Europese ETS, maar ICAO probeert dat systeem onmogelijk te maken.
Meest logisch
Het meest logisch passend in onze vrije-mark-economie is om bedrijven te laten betalen voor de schade die ze aanrichten.
Zowel het Europese ETS als de Nederlandse CO2-heffing passen daar uitstekend in, mits ze bedrijven de volle aangerichte schade laten betalen, dus hoog genoeg zijn.
Bedrijven worden daarmee geprikkeld hun uitstoot terug te brengen. En voor zover dat niet voldoende lukt, kan de overheid (nationaal of Europees) voor compensatieprojecten zorgen.
Daarnaast is het logisch om aan het niet-betalen van accijnzen een eind te maken. De Nederlandse regering zet zich daarvoor in, maar vindt zelfs binnen Europa onvoldoende medestanders.
Door gewoon de milieu- en klimaatkosten in rekening te brengen, komen die kosten ook in de ticketprijs tot uitdrukking. En wordt onnodig vliegen terug gedrongen. Als dat niet gebeurt, gaat het aantal vluchten naar verwachting verdubbelen.
Maar blijkbaar is wat logisch is, in de luchtvaartwereld nog niet vanzelfsprekend. De luchtvaartlobby is kennelijk sterk. En de ambitie van veel regeringen op dit vlak gering.
De luchtvaart wordt niet voor niets ‘de olifant in de porseleinkast van de verduurzaming’ genoemd.
Critici van ons landelijk klimaatbeleid zullen hier graag op wijzen.
Geef als eerste een reactie